در كشور ما مسيحيان و ارمنيان زيادي زندگي مي كنند در نتيجه كليساهاي زيادي در كشور ايران در هر شهر و منطقه اي يافت مي شود.
تاريخ شروع مسيحيت در ايران به دوره اشكانيان بر ميگردد. پادشاهان اشكاني آزادي دين و عقيده بين مردم سرزمين هاي تحت حاكميت خود را پايه گذاري كردند كه اين باعث شد تعدادي زيادي از مسيحيان كه مورد آزار و اذيت امپراطوري روم قرار مي گرفتند به ايران بيايند.
ساخت كليسا در ايران بيشتر مربوط به سده هشتم هجري قمري و در زمان حكومت شاه عباس اول است. ساختار كليساهاي ايران تركيبي از معماري ايراني و غير ايراني است.
از نظر سبك معماري، كليساهاي اوليه ارمنيان شبيه معابد قبل از مسيحيت را داشتند كه طي قرون تغييراتي داشتند. گنبد كه يكي از قسمت هاي مهم ساختمان كليسا است اولين بار در قرن چهارم ميلادي مورد استفاده قرار گرفت.
چگونگي احداث كليساهاي ارمنيان در ايران رامي توان به دو قسمت اصلي تقسيم نمود: الف.كليساهاي ارمنيان بومي؛ ب. كليساهاي ارمنيان غير بومي
از نيمه دوم قرن بيستم ميلادي، جمعيت ارمنيها در تهران رو به زياد شدن گذاشت و همين سبب شد كه محلههاي ارمنينشين در تهران ايجاد شود.
در ادامه به معرفي يكي از اين كليساها مي پردازيم
كليساي سركيس مقدس:
سركيس مقدس، از قديسان كليساي ارمني بود كه در قرن چهارم ميلادي زندگي مي كرد. وي به دليل مسيحي بودن، تحت تعقيب قرار گرفت و به همراه خانوادهاش به ارمنستان گريخت. سركيس در زمان ساسانيان به ايران آمد.
كليساي سركيس مقدس در خيابان كريمخان تهران قرار دارد. و با هزينه شخصي ماركار سركيسيان ساخته شده . طراحي اين كليسا بر عهده مهندس «آفتاندليانس» بود. احداث كليسا در ۱۴فروردين ۱۳۴۳ شمسي با حضور اسقف اعظم ارمنيان، آرداك مانوكيان شروع شد و نام كليسا به «سركيس مقدس» نامگذاري شد.
پس از ساخت اين كليسا مقر خلافت ارامنه تهران از كليساي مريم مقدس به اين محل انتقال پيدا كرد.نقاشي هاي ديوارهاي محراب برگرفته از كتاب مقدس است. كليسا داراي دو ناقوس خانه است. سر دري با سبك معماري كليساهاي سده چهارم و پنجم ميلادي كشور ارمنستان در ورودي آن وجود دارد. اين كليسا داراي محراب نيم دايره است .
طراحي اين بنا به شكل «بازيليكا» يا همان صليبي است. ديوارهاي خارجي آن با سنگ مرمر سفيد رنگ پوشيده شدهاند. بلندي سقف كليسا، برگرفته از كليساي مريم مقدس است . گنبد شانزده ضلعي كليسا به وسيله يك چهارضلعي روي چهارطاقي قرار گرفته است. ساق و گنبد آن تماما از نورگيرها تشكيل شده كه موردي منحصر به فرد در سبك معماري كليساهاي ايران است. كليسا داراي دو ناقوسخانه است كه در دو طرف راهروي ورودي ضلع غربي آن و در بالاي دو ورودي بنا قرار گرفته است.
اين كليسا در حال حاضر بزرگترين كليساي ارامنه تهران است.
در سال ۱۳۹۱ شمسي نيز يكبار ديگر كليسا مرمت شد. حوضچه مخصوص غسل تعميد، واقع در گوشه شرقي ديوار شمالي بنا، بازسازي و با نقاشي تعميد حضرت مسيح به دست يوحناي تعميد دهنده تزيين شد.در اين كليسا يادمان نسل كشي ارامنه در حياط آن نصب شده است. اين يادمان متشكل از سه قطعه سنگ از جنس مرمر سفيد است كه بر روي آنها نقشهايي از رستاخيز مسيح، آزادي خواهي و پايبندي به دين و ايمان و اعتقاد به پيروزي حق و حقيقت ديده مي شوند. همچنين عبارات «يادبود شهداي ارامنه» و «۲۴ آوريل ۱۹۱۵» نيز بر روي آن نقش بستهاند.
اين كليسا امروزه نيز مورد استفاده ارمنيان مسيحي و مركز امور ارمنيان در تهران است و طرفداران بسياري دارد. ورود گردشگران به اين كليسا آزاد مي باشد.