كليساي مريم مقدس تبريز

تبريز داراي يك كيليسا بزرگ و معروف به نام كليساي مريم مقدس يا همان كليساي سنت مري استد كه قدمتي پانصد ساله دارد.

قديمي ترين سنگ قبر در حياط اين كليسا مربوط به سال 900 خورشيدي است كه خبر از قدمت اين كليسا دارد. يكي ديگر از شواهدي كه نشان از قدمت اين كليسا دارد معماري به كار فته در اين كليسا و نوع تزئينات و ويژگي هاي آن است كه مربوط حكومت ايلخانيان و مغول ها در ايران مي باشد. اما اين كليسادر دوره ي صفويه نيز بازسازي شده است.

كليساي مريم مقدس به سبك معماري ارمني ساخته شده كه ديوار هاي داخلي و ستون ها از سنگ و آجر و نماي خارجي از سنگ هاي نتراشيده تشكيل شده است. البته مقداري از اين كليسا با بازسازي در دوره ي صفويه به دليل زلزله شديد تبريز بازسازي شد و تغيير كرد و بخش هايي به اين كليسا اضافه و كم شد.

در داخل اين كليسا نقاشي هاي بسيار زيبا و زيادي قرار گرفته است كه در اسناد تاريخي اين كليسا نامي از خالق آنها به چشم نميخورد.  البته از پرده هاي نقاشي اين كليسا فقط دو پرده باقي مانده است و دو پرده ي ديگر به خاطر رطوبت از بين رفته است.

يك چلچراغ زيبا نيز در اين كليسا نصب شده است كه درباره ي دوره ي ساخت و نام و نشان سازنده ي آن خبري نيست. در بالاي اين چلچراغ صليبي نصب شده است كه بخشي از آن از پايين ديده نمي شود و نيمه پنهان است. اين صليب متعل به فرقه ي كاتوليك است. اين چلچراغ در قبل داراي شمعدان هاي فراوان بوده است كه بعدها به خاطر برق كشي تبريز اين چلچراغ نيز برقي شد و در آن از لامپ استفاده شد.

در اين كليسا بر روي ديوار چندين سنگ صليب نصب شده است كه كه همانند سنگ قبر هاي موجود در حياط كليسا نشان از قدمتي پانصد ساله دارد.

در جلوي درب ورودي اين كليسا اتاقكي وجود دارد كه سه ناقوس كليسا روي  آن قرار گرفته است. گنبد اين كليسا نيز روي چهارستون قرار گرفته است و داراي قطر 5 متري است.

نخستين چاپ خانه ي تبريز نيز توسط اسقف آن زمان كليسا يعني سال 1268 در حياط اين كليسا ساخته شد. در اين كليسا در دهه 1300 موزه ي كليساهاي ارمني نيز افتتاح شد. در اين موزه كتاب ها و نقاشي ها و ظروف چيني و آثار هنري نگهداري مي شود.

پلان كليساي مريم مقدس در تبريز شباهت زيادي به كليساي مرن در تركيه دارد. در ارمنستان نيز كليسايي وجود دارد كه شبيه به اين كليسا مي باشد. البته بايد گفت كه اكثر كليساهاي ايراني با الهام از كليساهاي ارمنستان ساخته شده است.